“Phá miên trạng là gì? Trong kỹ thuật làm bông sầu riêng, nhiều nhà vườn gặp tình trạng mắt cua xuất hiện nhưng đứng im trong thời gian dài. Từ đó, nhiều người vội kết luận rằng cây đang bị miên trạng. Và lập tức tiến hành phá miên bằng thuốc hoặc các biện pháp kích thích mạnh. Tuy nhiên, sinh lý cây trồng không đơn giản như vậy.
Chậm bung mắt cua có thể do rất nhiều nguyên nhân khác nhau. Không phải trường hợp nào cũng là miên trạng thật sự. Việc hiểu đúng bản chất của miên trạng, nắm rõ điều kiện môi trường, trạng thái cây, bộ lá và sự phát triển của mầm hoa. Đây là chìa khóa quyết định thành công trong quá trình làm hoa sầu riêng!
Phá miên trạng là gì? Bản chất sinh lý của mắt cua bị “ngủ”
Miên trạng là trạng thái nghỉ sâu sinh lý của mầm hoa. Ở giai đoạn này, mầm hoa bên trong đã hình thành hoàn chỉnh về mặt cấu trúc. Nhưng cơ chế nội tiết chưa cho phép bung. Vỏ mắt cua cứng, mầm bị khóa lại bởi các hormone ức chế. Và cây không cung cấp đủ tín hiệu thúc đẩy để mầm hoa phình lên. Đây là phản ứng tự nhiên nhằm giúp cây tránh bung hoa trong điều kiện bất lợi. Như lạnh kéo dài, thiếu nắng, dư đạm, ẩm độ đất quá cao. Hay bộ lá còn non hoặc cây đang trong pha sinh trưởng mạnh.
Trạng thái này rất giống công tắc đang bị khóa. Mầm hoa thực chất đã sẵn sàng, nhưng chưa có điều kiện hoặc tín hiệu nội sinh để bật hoạt động. Khi điều kiện trở lại phù hợp, hormone thúc hoa tăng lên và hormone ức chế giảm đi. Cây sẽ tự phá miên và mắt cua sẽ phình to, nứt và bung ra thành hoa.
Vì sao mắt cua chậm bung nhưng không phải miên trạng?
Nhiều nhà vườn dễ nhầm lẫn giữa miên trạng và các hiện tượng chậm bung do sinh lý tự nhiên. Mắt cua có thể đứng im tạm thời vì hàng loạt yếu tố cơ bản mà không liên quan đến miên trạng. Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất là bộ lá chưa già hoàn toàn. Khi đọt vẫn xanh, còn bóng nhựa hoặc cuống lá mềm, cây sẽ ưu tiên hoàn thiện bộ lá trước thay vì cấp dinh dưỡng cho mầm hoa. Lúc này, dù mắt cua xuất hiện rõ nhưng lực đẩy hoa chưa đủ. Đây là tình trạng sinh lý bình thường và không cần phá miên trạng.
Bên cạnh đó, khi đất bị khô kéo dài, áp lực nước trong mô giảm khiến mầm hoa thiếu lực phình lên. Chỉ cần cung cấp nước nhẹ nhàng, mắt cua sẽ tự phình. Không cần bất cứ biện pháp kích thích nào. Ngược lại, nếu đất quá ẩm hoặc trời lạnh, quá trình chuyển hóa nội sinh bị chậm lại. Đặc biệt là giảm tổng hợp gibberellin và cytokinin, gây ra tình trạng mắt cua đứng im. Tuy nhiên, khi thời tiết ấm trở lại trong hai hoặc ba ngày, hoa có xu hướng bung tự nhiên mà không cần xử lý.
Một nguyên nhân quan trọng khác là cây còn mang tính sinh trưởng!
Khi mầm nách có xu hướng phát triển thành chồi lá hoặc mũi giáo, mầm sinh trưởng sẽ tranh dinh dưỡng với mầm sinh sản. Lúc này, mắt cua đứng im là hoàn toàn bình thường. Chỉ khi cây được ép ngọn, ép bộ lá và đưa vào pha sinh sản hoàn toàn. Khi đó mầm hoa mới được ưu tiên dinh dưỡng để bung.
Ngoài ra, thiếu nắng cũng là lý do khiến cây chậm bung mắt cua. Khi ánh sáng yếu, khả năng quang hợp giảm khiến nội lực cây không đủ mạnh để đẩy hoa. Khi nắng tốt trở lại, quá trình phình mầm diễn ra nhanh chóng mà không cần bất kỳ tác động kích thích nào.
Hậu quả nghiêm trọng khi đánh giá sai và phá miên sớm
Kích bung khi cây chưa đủ điều kiện sẽ phá vỡ toàn bộ cân bằng sinh lý. Khi phá miên sai thời điểm, hoa bật nhanh nhưng yếu, dễ dẫn đến hoa lá, tỷ lệ đậu thấp, chiều dài cọng hoa bất thường và số hoa trên mỗi mắt không đồng đều. Cây có thể bị sung ngược và quay trở lại pha sinh trưởng, mất trạng thái tích lũy cần thiết cho việc ra hoa đồng loạt.
Trong nhiều trường hợp, mầm hoa chưa đủ tuổi nhưng bị ép bung sẽ cho ra hoa nhỏ, hoa dài, hoặc hoa kém chất lượng. Điều này khiến việc đậu trái khó đạt hiệu quả, thậm chí có thể làm hỏng toàn bộ đợt hoa mong muốn.
Khi nào cần phá miên trạng thật sự?
Phá miên trạng là gì? Khi nào nên phá miên trạng sầu riêng?
Chỉ nên nghi ngờ miên trạng khi mắt cua hội đủ các yếu tố sau: mầm hoa đã già, hình dạng mắt cua rõ ràng và đồng đều trên cành. Bộ lá của cây phải ở trạng thái hoàn chỉnh, xanh đậm, cứng, gân lá rõ. Cây khỏe mạnh, cân bằng dinh dưỡng và có thời gian làm hoa đạt chuẩn, nhưng mắt cua vẫn đứng im quá lâu. Trong trường hợp này, nếu điều kiện nắng, nước và nhiệt độ đều thuận lợi mà mắt cua vẫn không phình, có thể cây đã bị ức chế miên trạng thật sự và cần hỗ trợ kỹ thuật để phá miên.
PHÁ MIÊN TRẠNG ISRAEL
Giải pháp tối ưu cho mùa hoa sầu riêng “khó chiều”, giúp nhà vườn chủ động ra hoa, đậu trái theo ý muốn!
Công dụng chính:
- Thúc già lá nhanh – thúc cây chuyển lụa, chuyển sang giai đoạn sinh sản mạnh
- Đánh thức mầm ngủ – phá miên hiệu quả, kích bật mầm cực mạnh
- Giúp mắt cua bung đồng loạt – hoa nở đều, kéo hoa rộ đẹp
- Tăng tốc hình thành mầm hoa – ra hoa mạnh, đều cây
- Tăng tỷ lệ thụ phấn – đậu trái vượt trội – nâng cao năng suất vụ mùa
Cách dùng: Pha 500g PHÁ MIÊN TRẠNG cho 200-300 lít nước.
Những vùng nào thường ít gặp miên trạng?
Tại các vùng như Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước và Lâm Đồng, khí hậu và điều kiện ánh sáng thường giúp mắt cua hình thành và bung khá nhanh khi cây được đưa vào ngưỡng làm hoa đúng cách. Ở những khu vực này, trường hợp miên trạng thật sự rất hiếm. Trừ các vườn sử dụng chất điều hòa sinh trưởng mạnh như paclobutrazol hoặc các trường hợp cây bị ức chế kéo dài.
Vì thế, việc nhận diện sai và lạm dụng các chất phá miên chỉ khiến cây rối loạn sinh lý. Đa phần các trường hợp chậm bung ở những khu vực này đến từ quá trình tạo mầm chưa đủ thời gian. Thiếu nắng hoặc bộ lá chưa đạt chuẩn, hoàn toàn không phải miên trạng.
Kết luận: Không phải cứ chậm bung là miên trạng – chỉ phá miên khi thật sự cần thiết
Miên trạng chỉ là một trong rất nhiều lý do khiến mắt cua đứng im. Điều quan trọng nhất là người làm vườn phải đánh giá chính xác tình trạng bộ lá, lực cây, độ khô ẩm của đất, ánh sáng, nhiệt độ và pha sinh trưởng trước khi quyết định can thiệp. Nếu mắt cua chậm bung do các nguyên nhân sinh lý bình thường, cây sẽ tự điều chỉnh và bung hoa tự nhiên khi điều kiện phù hợp.
Phá miên chỉ nên thực hiện khi mầm hoa đã già, lá đã hoàn thiện. Kết hợp điều kiện thuận lợi nhưng mắt cua vẫn đứng im bất thường trong thời gian dài. Khi xác định đúng và xử lý đúng thời điểm, mắt cua bung đồng loạt. Hoa phát triển khỏe, tỷ lệ đậu cao và cây đạt hiệu quả làm hoa tối ưu.
Để nâng cao chất lượng và năng suất, bà con có thể theo dõi các bài viết kỹ thuật và sản phẩm chăm sóc cây sầu riêng trên Website tại đây!
NHẬT NÔNG GROUP – RẠNG NGỜI NÔNG VIỆT
Đồng hành cùng bà con trong quá trình chăm sóc cây trồng năng suất cao!
Bà con theo dõi để cập nhật thêm các bài viết kỹ thuật khác của chúng tôi tại Fanpage: www.facebook.com/phanbonnhatnong
Nếu quý bà con cần tư vấn về sản phẩm hoặc kỹ thuật, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua số hotline: 09.09.45.25.26. Đội ngũ kỹ sư của Nhật Nông sẵn sàng hỗ trợ và tư vấn tận tình, giúp bà con đạt được hiệu quả cao nhất trong canh tác!
