Vào mùa mưa, nông dân trồng sầu riêng thường đối mặt với nhiều dịch hại nguy hiểm, trong đó bệnh nứt thân xì mủ là một trong những căn bệnh phổ biến và gây thiệt hại nghiêm trọng nhất. Bệnh không chỉ làm cây suy yếu, giảm năng suất mà còn có thể khiến sầu riêng chết hàng loạt nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.
1. Nguyên nhân gây bệnh nứt thân xì mủ sầu riêng
Tác nhân chính gây bệnh nứt thân xì mủ trên sầu riêng là nấm Phytophthora palmivora – một loại nấm đất tồn tại phổ biến trong đất, nước và tàn dư thực vật phân hủy. Khi gặp điều kiện thuận lợi như độ ẩm cao, mưa kéo dài, nấm phát triển rất nhanh, xâm nhập vào cây thông qua các vết xước, vết thương cơ giới ở thân và gốc, rồi lan dần vào mô gỗ bên trong.
Những vườn có đất thấp, thoát nước kém, thường xuyên ẩm ướt là môi trường lý tưởng để nấm Phytophthora phát sinh, lây lan và gây hại hàng loạt trên cây sầu riêng.
Bên cạnh yếu tố tác nhân gây bệnh, những sai sót trong chăm sóc cũng làm tăng nguy cơ bùng phát bệnh. Việc tưới nước quá nhiều, tạo bồn quanh gốc nhưng không có rãnh thoát, khiến rễ cây bị ngập úng kéo dài, giảm sức đề kháng. Ngoài ra, cắt tỉa sai kỹ thuật hoặc dùng dụng cụ không khử trùng cũng vô tình tạo vết thương hở, là “cửa ngõ” để nấm Phytophthora dễ dàng xâm nhập và phát triển mạnh trong thân cây.
2. Điều kiện bùng phát bệnh
Bệnh thường bùng phát mạnh trong mùa mưa, khi môi trường ẩm ướt kéo dài và vườn không được thoát nước tốt. Một số nguyên nhân làm tăng nguy cơ phát sinh bệnh gồm:
- Đất ẩm, trũng, thoát nước kém
- Mật độ trồng quá dày, tán cây che phủ, thiếu ánh nắng
- Cành chạm đất, vườn rợp bóng, gốc luôn ẩm
- Sử dụng nhiều phân đạm, cây phát triển yếu
- Đất có tiền sử trồng tiêu, cao su, dừa hoặc cây dễ nhiễm nấm
- Không kiểm tra, phát hiện sớm dấu hiệu bệnh
3. Dấu hiệu nhận biết sớm bệnh nứt thân xì mủ
Ở giai đoạn đầu, trên thân sầu riêng thường xuất hiện những vết rạn nứt nhỏ chạy dọc theo thân, tập trung nhiều ở phần gốc. Từ các vết nứt này, nhựa trong suốt, hơi dính bắt đầu rỉ ra. Lúc này, cây vẫn phát triển bình thường nhưng lá có dấu hiệu héo nhẹ, chậm lớn dù đất đủ ẩm, khiến nhiều nhà vườn dễ bỏ qua. Đây là thời điểm vàng để phát hiện sớm và can thiệp kịp thời trước khi bệnh tiến triển nặng.
Khi không được xử lý, dịch nhựa chuyển sang màu vàng nâu và có mùi hôi nhẹ do nấm bắt đầu xâm nhập sâu vào mô gỗ. Các vết nứt lan rộng, kéo dài lên thân và cành, phần vỏ mềm, bong tróc, thối nhũn và dần chuyển sang màu đen. Ở giai đoạn nặng, mô dẫn bị hư hại nghiêm trọng, cây không còn hấp thu được dinh dưỡng, lá rụng hàng loạt, héo nhanh và chết dần từ thân xuống rễ.
Việc nhận biết sớm giúp nông dân chủ động xử lý trước khi bệnh lan rộng:
- Rễ: Rễ non bị thối đen, cây chậm phát triển, lá nhỏ và vàng.
- Thân – cành: Xuất hiện vết nứt, chảy nhựa nâu. Khi cạo lớp vỏ ngoài sẽ thấy phần gỗ bên trong bị thâm đen. Cây bị nặng có thể chết khô dần từ ngọn xuống.
- Lá: Xuất hiện các đốm nâu, lá vàng và rụng sớm, có thể rụng theo từng chùm hoặc từng nhánh.
- Trái: Vết bệnh bắt đầu từ cuống, sau đó lan nhanh, khiến trái bị thối và rụng trước khi chín. Khi bổ ra có thể thấy sợi nấm trắng.
4. Biện pháp phòng trừ bệnh nứt thân xì mủ trên sầu riêng
Để hạn chế tối đa thiệt hại, bà con cần kết hợp biện pháp canh tác và sử dụng thuốc đặc trị đúng cách.
Biện pháp canh tác
- Làm rãnh thoát nước tốt quanh vườn, đặc biệt vào mùa mưa.
- Trồng sầu riêng đúng mật độ, hàng cây nên bố trí theo hướng Đông – Tây để đón nắng.
- Cắt tỉa cành sát đất, dọn sạch cỏ dại và lá rụng quanh gốc.
- Không phủ xơ dừa quanh gốc, nên dùng rơm hoặc cỏ khô để giữ ẩm vừa phải.
- Loại bỏ và tiêu hủy cây, cành, lá bị bệnh để tránh lây lan.
- Thường xuyên kiểm tra vườn, phát hiện sớm dấu hiệu nứt thân, xì mủ để xử lý kịp thời.
Giải pháp chuyên sâu bằng AGRI-FOS 640
AGRI-FOS 640 là sản phẩm nhập khẩu 100% từ Anh Quốc, do Horti-Feeds Inc. – thương hiệu hàng đầu châu Âu – sản xuất. Đây là giải pháp đặc trị bệnh nứt thân xì mủ, thối rễ, lở cổ rễ được nhiều nhà vườn tin dùng.
Thành phần:
- Mono & Di-Potassium Phosphonate 640g/L
- P₂O₅: 35% – K₂O: 32%
Cơ chế tác động thông minh:
- Kích kháng chủ động: Tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên, giúp cây tự chống lại nấm bệnh.
- Lưu dẫn hai chiều: Thấm sâu và lan tỏa khắp thân – lá – rễ – trái, bảo vệ toàn cây.
- Cô lập vùng bệnh: Ngăn nấm lan rộng, giúp vết bệnh mau lành và phục hồi nhanh.
Công dụng nổi bật:
- Phòng và trị hiệu quả bệnh nứt thân xì mủ, thối rễ, khô cành, chết ngọn, thối trái.
- Giúp rễ phục hồi mạnh, thân cứng, lá xanh, cây phát triển đồng đều.
Hướng dẫn sử dụng:
- Phòng bệnh: Pha 500ml AGRI-FOS 640 cho 400 lít nước, phun đều lên thân, lá, gốc.
- Trị bệnh thối rễ, lở cổ rễ: Pha 500ml cho 100 lít nước, tưới quanh tán.
- Trị bệnh xì mủ: Dùng dung dịch nguyên chất quét trực tiếp lên vết bệnh sau khi làm sạch.
Để được hướng dẫn chi tiết về cách phòng và điều trị bệnh nứt thân xì mủ trên sầu riêng, bà con có thể liên hệ Nhật Nông – đơn vị chuyên cung cấp giải pháp nông nghiệp bền vững, hiệu quả và an toàn.
Đội ngũ kỹ thuật giàu kinh nghiệm của Nhật Nông luôn sẵn sàng hỗ trợ tư vấn miễn phí giúp bà con chăm sóc vườn sầu riêng khỏe mạnh, cho năng suất cao quanh năm.
Để nâng cao chất lượng và năng suất, bà con có thể theo dõi các bài viết kỹ thuật và sản phẩm chăm sóc cây sầu riêng trên Website tại đây!
NHẬT NÔNG GROUP – RẠNG NGỜI NÔNG VIỆT
Đồng hành cùng bà con trong quá trình chăm sóc cây trồng năng suất cao!
Bà con theo dõi để cập nhật thêm các bài viết kỹ thuật khác của chúng tôi tại Fanpage: www.facebook.com/phanbonnhatnong
Nếu quý bà con cần tư vấn về sản phẩm hoặc kỹ thuật, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua số hotline: 09.09.45.25.26. Đội ngũ kỹ sư của Nhật Nông sẵn sàng hỗ trợ và tư vấn tận tình, giúp bà con đạt được hiệu quả cao nhất trong canh tác!
