Xuất khẩu gạo sang Trung Quốc chiếm tỷ trọng lớn trong ngành nông nghiệp Việt Nam. Nhưng đang đối mặt nhiều thách thức do chính sách siết nhập khẩu từ phía bạn hàng này.
Tỷ trọng lớn nhưng rủi ro cao
Theo báo cáo của SSI Retail Research (thuộc công ty chứng khoán SSI), Trung Quốc hiện là thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam. Chiếm 22% tổng kim ngạch xuất khẩu. Đồng thời, Việt Nam cũng là nhà cung cấp gạo lớn nhất cho Trung Quốc. Chiếm đến 46,2% tổng lượng gạo nhập khẩu của nước này.
Tuy nhiên, từ đầu năm 2018, xuất khẩu gạo sang Trung Quốc có xu hướng giảm mạnh. Nguyên nhân chủ yếu đến từ chính sách siết chặt nhập khẩu của Trung Quốc như:
- Tăng thuế nhập khẩu gạo nếp từ 5% lên 50%
- Kiểm soát chặt chẽ nhập khẩu gạo tấm
- Tăng cường yêu cầu về kiểm dịch, truy xuất nguồn gốc và chất lượng
Những rào cản kỹ thuật và thuế quan này khiến gạo Việt Nam mất lợi thế cạnh tranh, bất chấp nhu cầu thực tế tại thị trường Trung Quốc vẫn rất lớn.
Nông nghiệp tăng trưởng chậm – gạo đóng vai trò trọng yếu
Trong quý 1/2019, ngành nông nghiệp Việt Nam chỉ tăng trưởng 1,84%. Thấp hơn nhiều so với cùng kỳ (+3,76%). Dù vậy, nếu so với quý 1/2016 (-2,69%) hay 2017 (+1,38%) thì mức tăng này vẫn được xem là tích cực.
Lúa gạo chiếm tỷ trọng lớn trong ngành nông nghiệp, Biến động về thị trường xuất khẩu hay thời tiết đều ảnh hưởng đáng kể đến tăng trưởng chung. Cụ thể:
- Năm 2016, El Nino gây hạn hán khiến ngành nông nghiệp tăng trưởng âm.
- Năm 2017 và 2019, thời tiết thuận lợi hơn nhưng xuất khẩu gạo lại suy giảm.
- Năm 2018, khi cả thời tiết và thị trường cùng thuận lợi (Philippines và Indonesia tăng nhập khẩu), ngành nông nghiệp ghi nhận tăng trưởng cao kỷ lục: +3,74%.
Giá lúa gạo có tín hiệu phục hồi
Mặc dù xuất khẩu sang Trung Quốc gặp khó, nhưng thị trường nội địa có tín hiệu tích cực. Giá lúa trung bình tháng 3/2019 đạt 5,45 nghìn đồng/kg. Tăng nhẹ so với tháng 2 (5,27 nghìn đồng/kg). Đây có thể là tín hiệu lạc quan cho nông dân và doanh nghiệp.
Philippines mở rộng nhập khẩu – cơ hội mới cho gạo Việt
Trái ngược với Trung Quốc, Philippines đang nới lỏng chính sách nhập khẩu gạo. Nước này đã dỡ bỏ hạn mức nhập khẩu áp dụng suốt 20 năm. Đồng thời duy trì mức thuế nhập khẩu ưu đãi 35% đối với các nước ASEAN, thấp hơn so với mức 50% từ các nước khác. Đây là cơ hội lớn cho gạo Việt mở rộng thị trường thay thế Trung Quốc.
Kết luận
Trung Quốc vẫn là thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam, nhưng không còn là điểm tựa ổn định do các rào cản chính sách ngày càng siết chặt. Để ngành gạo phát triển bền vững, Việt Nam cần đa dạng hóa thị trường, cải thiện chất lượng, truy xuất nguồn gốc và tận dụng cơ hội từ các thị trường tiềm năng như Philippines.
Hãy theo dõi Nhật Nông để được chia sẻ bí quyết khác trong các bài viết tiếp theo!
Để nâng cao chất lượng và năng suất, bà con có thể theo dõi các bài viết kỹ thuật và sản phẩm chăm sóc cây sầu riêng trên Website tại đây!
NHẬT NÔNG GROUP – RẠNG NGỜI NÔNG VIỆT
Đồng hành cùng bà con trong quá trình chăm sóc cây trồng năng suất cao!
Bà con theo dõi để cập nhật thêm các bài viết kỹ thuật khác của chúng tôi tại Fanpage: www.facebook.com/phanbonnhatnong
Nếu quý bà con cần tư vấn về sản phẩm hoặc kỹ thuật, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua số hotline: 09.09.45.25.26. Đội ngũ kỹ sư của Nhật Nông sẵn sàng hỗ trợ và tư vấn tận tình, giúp bà con đạt được hiệu quả cao nhất trong canh tác!
